Bölüm
Sevgili Öğrenciler,
Maliyenin ortak sosyal hayatın başlamasıyla dolayısıyla ilk devletlerle birlikte doğduğunu söylemek mümkündür. Her devletin toplumun bazı ortak zorunlu ihtiyaçlarını karşılaması ve bunun için gereken mali kaynakları tedarik etmesi, egemenliğinin bir gereği ve sonucudur. Mali olayların ülkemizde bir bilim olarak sistematik bir şekilde incelenmesi ise 19’uncu yüzyılın ortalarından itibaren başlamıştır. Başlangıçta Hukuk Fakültesi bünyesinde yapılan maliye eğitimi ve araştırmaları 1936 yılında Fakültemizin kurulmasıyla İktisat Fakültesi içinde devam etmiştir.
İlk olarak, üçüncü yılın müfredat programında bir “Maliye” dersine yer verilmiş ve bu ders Ord. Prof. Dr. İbrahim Fazıl Pelin tarafından yürütülmüştür. Fakülte bünyesinde, 16 Temmuz 1941 tarihli Doktora Talimatnamesi’ne göre “Maliye ve Bütçe” adı altında Doktora eğitimine de başlanmıştır. Bu programda Ord. Prof. Dr. Fritz Neumark, “Gelir Vergisi” adlı dersi vermiştir. Yüksek Öğretim Kanunu’nun 1981 yılında kabulü ile Maliye Bölümü lisans programı oluşturularak maliye alanında eğitim - öğretime başlanmıştır.
Maliye Bölümü’nde, ilk yarıyıllarda iktisat, işletme, muhasebe, matematik, istatistik, çalışma ekonomisi, siyaset bilimi, iktisat tarihi, sosyoloji, temel hukuk gibi bazı temel dersler verildikten sonra; takip eden yarıyılların müfredat programında kamu maliyesi, vergi teorisi, kamu ekonomisi, bütçe, maliye politikası, vergi hukuku, gümrük hukuku, vergi yargısı, vergi sistemleri, devlet borçları, mahalli idareler maliyesi gibi maliye alan dersleri ağırlık kazanmaktadır.
Bölümümüzde 2020-2021 eğitim-öğretim yılından itibaren zorunlu İngilizce hazırlık sınıfı uygulanacak ve bütün derslerin sayı itibariyle en az yüzde otuzu İngilizce olarak verilecektir. Ayrıca, öğrencilerimize, Çince, Rusça, Arapça, İspanyolca, Fransızca ve Almanca’dan birini ikinci yabancı dil olarak seçme imkânı da sunulmaktadır.
Maliye Bölümü, bilimsel alt uzmanlık alanlarına göre Maliye Teorisi Anabilim Dalı, Mali İktisat Anabilim Dalı, Bütçe ve Mali Planlama Anabilim Dalı ve Mali Hukuk Anabilim Dalı olmak üzere dört anabilim dalından oluşmaktadır. Bölümümüz bünyesinde, Maliye, Mali Hukuk ve İşletme Vergiciliği anabilim ve bilim dallarında ikisi ikinci öğretimde (akşam eğitimi) olmak üzere dört tezli yüksek lisans programı ile Maliye Anabilim Dalı seviyesinde yürütülen bir doktora programı bulunmaktadır.
Edindikleri bilgi birikimi ile eğitim süreci boyunca kazandıkları inceleme, analitik düşünme ve problem çözme becerileri, gerek kamu kurumlarında ve gerekse özel kuruluşlarda kariyer mesleklerine girişte mezunlarımıza önemli avantajlar sağlamaktadır.
Maliye Bölümü mezunları Hazine ve Maliye Bakanlığı’nda vergi müfettişliği, gelir uzmanlığı, Sayıştay denetçiliği, vergi ve idare mahkemeleri hakimliği, banka müfettişliği, serbest muhasebeci ve mali müşavirlik, ulusal ve uluslararası denetim şirketlerinde denetçilik gibi pozisyonlar başta olmak üzere, diğer bakanlıklar ve bağlı tüm kamu kurumları ile özel sektörde pek çok pozisyonda görev alabilmektedir. Bugüne kadar bölümümüz mezunları çok önemli görevler ifa etmişlerdir. Halen kamu idarelerinde, yargıda ve özel sektörde binlerce mezunumuz başarıyla görev yapmaktadır.
Maliye Bölümü’nün seçkin akademik kadrosunu oluşturan öğretim üyelerimiz, geçmişten bugüne, eğitim ve öğretim görevlerini sürdürmelerinin yanı sıra, yaptıkları araştırmalar, hazırladıkları raporlar ve projeler ile verdikleri görüşlerle ülkemizde ve diğer pek çok ülkede maliye ve vergi sistemlerinin yapılanmasına ve maliye politikalarının hazırlanmasına önemli katkılarda bulunmuşlardır.
İstanbul Maliyeli olmak, her şeyden önce, İstanbul Üniversitesi’nin 1453 yılında başlayan 567 yıllık tarihinin bir parçası olmak; aziz İstanbul’un yedi tepesinden birinde, binlerce yıllık tarihi, yaşanmışlığı, kültürü içselleştirmiş olarak, muhteşem Süleymaniye’ye bakan bir ulu bilgeden feyz almaktır.
Hepinize sağlık ve başarılar diliyorum.
20 Temmuz 1936’da kurulan ve 1937 yılı yaz yarıyılında faaliyete geçen İktisat Fakültesi’nde ilk lisans eğitim programında 3. Sınıf’ta Maliye dersleri var idi. Dersin hocası Ord. Prof. Dr. İbrahim Fazıl Pelin ve haftalık ders saati 5 idi. Daha sonra Fakülte’de 8 kürsü kurulmuştur. Bu kürsülerden Umumi İktisat ve Maliye Teorisi Kürsüsü Başkanı Ord. Prof. Dr. Fritz Neumark, Maliye ve Mali Kanunlar Kürsüsü Başkanı Ord. Prof. Dr. İbrahim Fazıl Pelin idi. 1952’de Fakülte’de “sınıf” esası kaldırılarak 3 kısım ve 5 disiplin esası getirilmiştir. Bu 5 disiplinin biri de Maliye Disiplini olmuştur. 1960’da Fakültemiz’de “yarıyıl” usulüne geçilmiş ve 5,6 ve 7,8. yarıyıllarda Maliye Disiplini dersleri yürütülmüştür.
Akademik Bölüm Kurulu toplantısından bir anı.
1990’ların ikinci yarısı, Maliye Kütüphanesi.